Myślisz, że problemy laryngologiczne to tylko wynik przeziębienia, alergii lub narażenia na hałas? Nic bardziej mylnego! Niektóre codzienne nawyki, a nawet z pozoru nieszkodliwe sytuacje mogą prowadzić do poważnych schorzeń uszu, nosa i gardła. Klimatyzacja, nieprawidłowe oddychanie, a nawet częste używanie słuchawek dousznych – to tylko wierzchołek góry lodowej. Jakie jeszcze czynniki mogą szkodzić i jak skutecznie się przed nimi chronić? Eksperci ze Szpitala Dworska w Krakowie wyjaśniają, na co zwrócić uwagę, aby uniknąć kłopotów zdrowotnych.
Zaskakujące przyczyny chorób uszu, nosa i gardła, o których mało kto wie
Nie tylko infekcje wirusowe i bakteryjne prowadzą do problemów z uszami, nosem i gardłem. Wiele chorób laryngologicznych ma swoje źródło w nieoczywistych czynnikach, które na co dzień są pomijane.
Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) i jego mniej znana odmiana – refluks krtaniowo-gardłowy (LPR) – to jedne z głównych przyczyn przewlekłej chrypki, uczucia guli w gardle oraz nawracających stanów zapalnych krtani i zatok. Cofający się kwas żołądkowy podrażnia delikatną błonę śluzową dróg oddechowych, co może prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych.
Nieprawidłowa higiena uszu to kolejna niespodziewana przyczyna problemów laryngologicznych. Używanie patyczków higienicznych zamiast oczyszczać przewód słuchowy, jedynie upycha woskowinę w głąb ucha, prowadząc do powstawania czopów woskowinowych i niedosłuchu.
Zanieczyszczone powietrze, zarówno smog, jak i dym papierosowy, przyczynia się do przewlekłego podrażnienia błony śluzowej nosa i gardła. W efekcie osoby mieszkające w dużych miastach częściej skarżą się na przewlekły katar, zapalenie zatok oraz chrypkę. Badania wykazują, że długotrwała ekspozycja na pyły zawieszone (PM2.5, PM10) zwiększa ryzyko przewlekłych stanów zapalnych krtani i zatok przynosowych.
Niektóre leki, np. popularne środki przeciwhistaminowe stosowane w leczeniu alergii, mogą prowadzić do suchości błony śluzowej nosa i gardła. Zbyt częste stosowanie kropli obkurczających naczynia krwionośne nosa może natomiast powodować przewlekły nieżyt nosa, który objawia się stałym uczuciem zatkanego nosa, mimo braku infekcji.
Problemy stomatologiczne, w tym niewyleczone infekcje zębów i dziąseł, mogą prowadzić do powikłań laryngologicznych, takich jak przewlekłe zapalenie zatok szczękowych. Bakterie bytujące w jamie ustnej łatwo przedostają się do zatok, powodując trudne do wyleczenia stany zapalne.
Sprawdzone sposoby na ochronę zdrowia laryngologicznego na co dzień
Codzienne nawyki mają ogromny wpływ na zdrowie uszu, nosa i gardła. Aby uniknąć chorób laryngologicznych, warto wprowadzić kilka sprawdzonych metod ochrony.
Nawilżanie powietrza w sezonie grzewczym pomaga chronić błonę śluzową nosa i gardła przed wysuszeniem. Suche powietrze prowadzi do mikrouszkodzeń nabłonka, zwiększając podatność na infekcje i stany zapalne.
Unikanie nadmiernego stosowania leków na katar jest kluczowe w profilaktyce przewlekłego nieżytu nosa. Krople obkurczające naczynia krwionośne powinny być stosowane maksymalnie przez 3-5 dni, ponieważ ich długotrwałe używanie może prowadzić do polekowego nieżytu nosa, który wymaga specjalistycznego leczenia.
Prawidłowe oczyszczanie uszu to podstawa profilaktyki. Zamiast patyczków higienicznych, które mogą doprowadzić do powstania czopów woskowinowych, warto stosować specjalne spraye do higieny uszu lub regularnie odwiedzać laryngologa w celu profesjonalnego czyszczenia przewodu słuchowego.
Dieta bogata w produkty przeciwzapalne, takie jak ryby, warzywa, oliwa z oliwek i orzechy, pomaga zmniejszyć ryzyko przewlekłych stanów zapalnych dróg oddechowych. Ograniczenie przetworzonej żywności oraz alkoholu może również zapobiec refluksowi, który negatywnie wpływa na krtań i gardło.
Regularne płukanie nosa solą fizjologiczną lub roztworami soli morskiej pomaga w usuwaniu zanieczyszczeń, alergenów i drobnoustrojów, co skutecznie redukuje ryzyko infekcji zatok i przewlekłych stanów zapalnych błony śluzowej nosa.
Odpowiednia higiena jamy ustnej, w tym regularne wizyty u dentysty, to skuteczna profilaktyka zapaleń zatok przynosowych. Nieleczone infekcje zębów mogą prowadzić do stanów zapalnych zatok szczękowych, które wymagają długotrwałej antybiotykoterapii, a czasem nawet zabiegu laryngologicznego.
Dbanie o prawidłową emisję głosu oraz unikanie nadmiernego obciążania strun głosowych pomaga chronić krtań przed przeciążeniem i stanami zapalnymi. Osoby, które zawodowo używają głosu, powinny regularnie nawilżać gardło, unikać szeptania (które nadwyręża struny głosowe bardziej niż mówienie) i w razie potrzeby konsultować się z laryngologiem.
